Een gesprek met Artie Ramsodit lid van de Groenlinks- PvdA fractie in de Eerste Kamer “Je bent wie je bent, op de plek waar je bent”

Op 5 juni herdenken we de aankomst van de eerste Hindustaanse contractarbeiders in Suriname op de eerste boot, de Lalla Rookh. Maar wat betekent deze dag écht? Voor Artie Ramsodit, senator voor de fractie GroenLinks-PvdA draait 5 juni niet alleen om terugkijken, maar ook om bewustzijn, zelfonderzoek en de kracht van verbinding. HinduLife sprak haar in de Eerste Kamer.

“Niet iedereen zat op die eerste boot”
“5 juni is belangrijk. Maar niet iedereen stamt af van mensen die op de Lalla Rookh zaten,” vertelt Artie. “Mijn eigen par-aja kwam pas op 23 april1889 aan met de boot Ganges. Dat is 26 jaar later dan de ouders van mijn par-aji. Zij kwamen op 25 augustus 1873 aan met de boot Yorkshire. Die tijdsspanne laat zien: onze geschiedenis is opgebouwd uit lagen. Verschillende invloeden, verschillende verhalen. In verschillende tijden brachten onze voorouders India naar Suriname. Dat is onze gelaagde geschiedenis.

“We moeten minder oordelen en meer begrijpen”
Artie vertelt openhartig over een familieverhaal dat veel zegt over normen, cultuur en hoe die veranderen. “Mijn par-adja had twee vrouwen. Zijn eerste vrouw kon geen kinderen krijgen en dus kwam er een tweede vrouw bij. Ze leefden samen, met respect. En mijn adji noemde haar barkamai - grote moeder. Geen veroordeling, maar verbondenheid en respect.”
In een tijd waarin we snel een mening klaar hebben over elkaars keuzes, vindt Artie het belangrijk om stil te staan bij context. “We vinden vaak iets van elkaar, wat ooit vanzelfsprekend was, noemen we nu ‘vreemd’. Geschiedenis leert ons anders kijken.”

“Identiteit is geen vast punt”
Volgens Artie is identiteit geen vaststaand gegeven. In Suriname ben ik de Nederlander. In de Eerste Kamer, de Surinamer of de Hindustaan. In het vliegtuig onderweg naar India ben ik een Indiër. En allemaal klopt het. “Je bent wie je bent, op de plek waar je bent.’’

Die gelaagdheid is een kracht. Als je weet waar je vandaan komt, kun je makkelijker in verbinding met anderen leven. En ook: anderen uitnodigen om zich iets van jou aan te trekken.
“Wat trek jij je aan van mij?”

Via haar initiatief 'De reis van de Orhni'  heeft Artie zich ingezet om verhalen van Hindustaanse vrouwen en families zichtbaar te maken. Tijdens Prinsjesdag droeg ze een gedicht voor dat haar broer, Brahma T. Ramsodit, schreef:

Draag uit wie je bent.
Mode-bewust
Is dit bewuste mode.
Verhalen van vroeger
Draag ik via mijn kleding over.
Dit is stof tot nadenken.
Dit vertelt: we zijn samen verweven.
Dit is wie ik ben.
Dit is wie wij zijn.
Dit is bewuste mode.
Wat trek jij je aan van mij?”

Het initiatief is er voor culturele verbinding. De Orhni is een kledingstuk dat een bijzonder cultureel erfgoed is voor Hindustanen. Tussen 1873 en 1916 werden 34.000 Hindustanen over de Indische en Atlantische Oceaan vervoerd naar Suriname. Ze werkten als contractarbeider op plantages en in fabrieken. De nakomelingen van degenen die de reis over de oceanen maakten naar een compleet vreemd land wonen nu in Nederland en Suriname. In deze reis kwam de orhni als kledingstuk mee.

De reis van de Orhni neemt je mee in het verhaal van contractarbeid van Hindustanen in Suriname dat ontstond na afschaffing van de slavernij. Hiervoor was Artie in juli 2024 op onderzoeksreis samen met Raj Mohan, Sruthi Krishnan en Helina Guleria in Uttar Pradesh en Bihar. De gebieden waar de contractarbeiders uit India vandaan kwamen. Raj Mohan brengt hierover binnenkort een documentaire uit.

De zoektocht naar je eigen aankomstverhaal
Artie roept jongeren op om actief hun eigen familiegeschiedenis te ontdekken. Om jezelf beter te begrijpen. Op het Nationaal Archief kun je opzoeken wanneer jouw voorouders aankwamen in Suriname. Zoek het op. Stel vragen thuis. Schrijf het op.

https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/index/nt00345

Gedeelde trots, eigen verhaal
5 juni is van ons allemaal, als symbool. Maar jouw verhaal, jouw datum en jouw naam zijn ook belangrijk. Laten we samen zoeken, delen en betekenis geven. Niet alleen vanuit het verleden, maar met oog op de toekomst.

Aarti Sewnarain & Nitasha Ghoerbien