De Koh-i-Noor: Meer dan een diamant

De Koh-i-Noor, ofwel de "Berg van Licht", is de eerste diamant ooit gevonden en misschien wel de bekendste diamant ter wereld. Maar achter al die glans en schittering schuilt een lange en pijnlijke geschiedenis. Een geschiedenis dat begint in het hart van India en eindigt in de kroon van het Britse koningshuis. Wat maakt deze edelsteen zo bijzonder? En waarom is het voor veel mensen, zeker in de Indiase gemeenschap, een gevoelig onderwerp?

Goud uit de grond van India
De Koh-i-Noor werd honderden jaren geleden gevonden in de Golconda regio, in Zuid-India. Deze regio stond bekend om haar rijke diamantmijnen. Eeuwenlang werd India beschouwd als de enige bron van diamanten totdat er in de 19^e eeuw in Zuid Afrika een 21-karaats diamant werd gevonden. Volgens oude verhalen werd de Koh-i-Noor bewaard door hindoevorsten, als heilige schat voor tempels en koninklijke tronen. In het oude India waren diamanten niet alleen mooi, ze werden ook gezien als spirituele beschermers met een astrologische betekenis en vol met energie.

De komst van nieuwe heersers
In de 16e eeuw kwamen de Mughals (een islamitische dynastie uit Centraal-Azië) aan de macht in Noord-India. Zij namen veel schatten over, waaronder de Koh-i-Noor. De grondlegger van de Mughalrijk was Babur. Uiteindelijk werd de diamant verwerkt in de beroemde Pauwentroon van keizer Shah Jahan, de man achter de Taj Mahal en de kleinzoon van Babur. Voor de Mughals symboliseerde de diamant macht, rijkdom én goddelijke goedkeuring.

Oorlogsbuit in Perzische en Sikh-handen
In 1739 viel de Perzische leider, Nader Shah, Delhi aan. Hij plunderde de stad en nam de Koh-i-Noor mee. Van hem kreeg de diamant haar huidige naam. Na zijn dood volgde een onrustige periode waarin de diamant via Afghaanse machthebbers uiteindelijk terechtkwam bij Maharaja Ranjit Singh, de leider van het Sikh-rijk in Punjab, de Koh-i-noor was weer terug op Indiase bodem.

Ranjit Singh wilde de diamant na zijn dood schenken aan de tempel van Jagannat, als spiritueel geschenk. Maar die wens werd genegeerd na zijn dood. En toen kwamen de Britten…

De Britten en de roof van een symbool
In 1849 namen de Britten het rijk van Ranjit Singh over. Zijn minderjarige zoon, Duleep Singh, werd onder politieke druk gedwongen om een “verdrag” te tekenen waarin hij afstand deed van zijn troon én van de Koh-i-Noor. Zo kwam de diamant in Britse handen. Ze werd naar Engeland gebracht en gepresenteerd als oorlogstrofee, het bewijs van de Britse macht over het Oosten.

De diamant werd herslepen om ‘meer te schitteren’ naar Europese smaak. Hierbij ging een groot deel van het oorspronkelijke Indiase vakmanschap verloren. Vanaf dat moment werd de Koh-i-Noor gedragen door Britse koninginnen, waaronder koningin Victoria en koningin Elizabeth.
Opvallend: geen enkele Britse koning heeft ooit de diamant gedragen. Volgens een oude legende brengt de Koh-i-Noor namelijk ongeluk voor mannen, maar wel voorspoed voor vrouwen.

In de kroon, achter glas
Vandaag ligt de Koh-i-Noor in de Tower of London, als onderdeel van de kroonjuwelen. Maar voor India en ook voor landen als Pakistan en Afghanistan, blijft het een pijnlijk symbool van koloniale roof.
India heeft meerdere keren gevraagd om teruggave van de diamant, maar het Verenigd Koninkrijk weigert. Zij zeggen dat de diamant ‘legaal’ is overgedragen. Veel historici en activisten zijn het daar niet mee eens. Zij wijzen erop dat het ging om een verdrag dat door een kind onder voogdij dwangmatig getekend werd en dat er niets rechtvaardig was aan de koloniale overheersing.

Een spirituele erfenis
Voor veel mensen is de Koh-i-Noor niet zomaar een dure diamant. Het is een deel van de Indiase ziel, een tastbare herinnering aan wat het ooit was en wat verloren ging. De diamant symboliseert trots, pijn, kracht en identiteit. En daarom blijft de discussie over haar toekomst zo belangrijk.

Onze geschiedenis, onze stem
De Koh-i-Noor vertelt het verhaal van India, van rijkdom en pracht, maar ook van verovering en kolonialisme. In deze tijd, waarin we steeds vaker kijken naar herstel en culturele erkenning, is het belangrijk dat deze verhalen verteld worden vanuit het perspectief van de Indiase diaspora.

Hindulife Magazine blijft zich inzetten voor het bewaren en delen van onze gemeenschappelijke geschiedenis. Want pas als we onze verhalen kennen, kunnen we onze toekomst sterker vormgeven!

Wil je meer lezen over de geschiedenis en cultuur van India? Blijf ons volgen op www.hindulife.nl!

HLM Redactie / Nitasha Ghoerbien